بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژی شنبلیله تحت تنش خشکی

به منطور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژی شنبلیله تحت تنش خشکی سه آزمایش مجزا درآزمایشگاه، گلخانه و مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا شد. آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 3 سطح تنش (آبیاری تا حد 100% ظرفیت زراعی یا شاهد، آبیاری تا حد 80% ظرفیت زراعی و آبیاری تا حد 60% ظرفیت زراعی) به عنوان فاکتور اصلی و 4 سطح اسید سالیسیلیک (0/25، 0/5و 0/75 میلی مولار و شاهد) بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی داری بر صفات شاخه فرعی، شاخص کلروفیل، عملکرد برگ و ساقه، محتوای نسبی آب، نشت یونی و شاخص پایداری غشا داشت. اسید سالیسیلیک و اثر متقابل تنش خشکی و اسید سالیسیلیک نیز تأثیر معنی داری بر ارتفاع، شاخص کلروفیل و عملکرد برگ و ساقه داشتند. آزمایش دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح خشکی (0، 3- و 6- بار) و چهار سطح اسید سالیسیلیک (صفر، 10، 15 و 20 میکرو مولار) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر تمامی صفات اندازه گیری شده در گلخانه معنی دار بود. تیمار اسیدسالیسیلیک نیز بر همه ی صفات به غیر از کلروفیل a و قندهای احیا معنی دار شد و اثر متقابل تنش خشکی و اسید سالیسیلیک تأثیر معنی داری بر روی صفات محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه های گیاهی(کلروفیل هایa ، b و a+b)، کاروتنوئید، نشت یونی و شاخص پایداری غشا داشت. آزمایش سوم به منظور بررسی اثر تنش خشکی و سالیسیلیک اسید بر تنفس به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده ی کشاورزی دانشگاه باهنر کرمان اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 7 سطح خشکی و 4 سطح اسید سالیسیلیک (0/25، 0/5 و 0/75 میلی مولار و شاهد) بود. برای اعمال تنش خشکی از محلول های سوربیتول با غلظت های 0 ، 0/1، 0/2، 0/3، 0/4، 0/5و 0/6مولار استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس حاکی از معنی دار شدن اثر تنش خشکی بر تنفس بود و اثر اسید سالیسیلیک و اثر متقابل تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر تنفس معنی دار نبود.